Расказот е објавен во книгата „Една друга сегашност“ (2018)
Не беше тоа толку одамна. Се сеќавам дека рано наутро силно блескаше и беше обоено жолтеникаво со бело, како јајцата на око што често ми ги приготвуваше мајка ми за доручек, додека пак синилото во кое се пржеше скршеното јајце, татко ми рече дека се вика Небо, но јас го завикав море. Понекогаш во него гледав електрични змии што се спуштаа скоро до земјата и брзо се враќаа во неговата длабочина, како некој од горе со нешто да ги повлекуваше. Ги ловев со поглед и се чудев на нивниот продорен крик кога заминуваа. Од мајка ми слушнав дека змиите се викаат секавици, а баба ми рече дека тогаш се карал господ. Моето „море“ беше превртено наопаку и неговата длабочина се мереше во висина, но тоа воопшто не ми сметаше.
„Сигурно од таму започнува светот“, му реков на татко ми додека сонцето го освојуваше моето „превртено море“. „Мора овој свет да е многу малечок штом наутро можам да гледам од каде почнува, а навечер од каде завршува“. Подоцна научив дека светот е мал ако сакаш да побегнеш, а голем ако сакаш да го промениш.
Не беше тоа толку одамна. Иако времето имаше свој почеток тоа никогаш не старееше и се воздржував да размислувам за него, верувајќи дека никогаш нема да остарам. Откако навечер мајка ми ќе ја раскажеше истата приказна, ќе ги затворев очите и почнував да правам нешта што не можев да ги правам преку денот. Можев долго да летам во просторот, поблиску до моето „превртено небо“ и да ги бројам ѕвездите. Кога го прашав татко ми колку ѕвезди има таму, тој ми рече: „Многу“, но сепак се обидував да ги пребројам и секое наредно пребројување беа сѐ повеќе и повеќе и навистина беа многу. Гледав нешта на кои се смеев, нешта од кои се плашев и бев на места каде што никогаш порано не сум бил. Мајка ми рече дека тоа се само соништа. Подоцна научив дека сонувањето е многу послатко од стварноста и дека може да се сонува и со отворени очи.
Не беше тоа толку одамна. Се сеќавам дека во топлите летни ноќи ми беше дозволено да седам на тревата и да играм со мравките. Им правев куќи од паднати ливчиња и пред нив ставав полжави за да им бидат чувари. Но, куќите брзо се растураа и мравките се разбегуваа наваму натаму, додека полжавите заминуваа последни. Често ја играв истата игра и таа никогаш не траеше долго, дури еднаш пробав подолго да ги задржам на истото место, но сѐ имаше свое време. А потоа легнував на тревата како изморен градител и свртен кон моето „превртено море“ се обидував да составам сложувалка од зборови што ќе завршуваат на истите букви. Кога заодив на школо научив дека тоа се вика рима, но дека римуваните зборови не прават песна, туку идејата помеѓу нив и дека поезијата е налик на вајарството. Немав видено како изгледа вајар и фантазирав што прават вајарите додека ги учев првите букви и се прашував дали можат да го создадат сето она што ќе го замислат. Кога научив да читам и во букварот ги прочитав првите песни, ме прашуваа што сакале да речат луѓето што ги напишале тие песни, за кои наставничката рече дека се поети. Но прашања имаше премногу, а одговори премалку. Подоцна научив дека е помудро да се прашува отколку да се даваат одговори.
„Дали се тоа некаков вид на витези“, го прашав татко ми кога еднаш ме земаше од на школо, а тој рече дека некои луѓе се раѓаат како поети, а некои подоцна стануваат тоа. Но, во многуте ноќи оттогаш почнав поетите да ги замислував облечени во бела наметка со долг меч во раката. Нивниот глас беше длабок и продорен и верував дека може да се слуша надалеку. Подоцна научив дека зборот на поетот е неговиот глас и дека тој може да биде посилен и од радиобрановите.
Не беше тоа толку одамна. Сакав да видам како точно изгледа еден поет. Се прашував дали тој е некаков волшебник кој знае како да го држи огнот, а да не се изгори или пак тој е вешт илузионист кој умее да се движи по вода, а да не потони. Подоцна научив дека тоа се луѓе како и сите други, само што подолго можат да издржат да сонуваат со отворени очи. Еднаш татко рече дека во вените на поетите не тече крв туку црвено вино. Бидејќи дотогаш немав вкусено вино го прашав нашиот таинствен сосед со чуден карактер, од што се прави тоа, а тој ми рече: „од овошјето на боговите“. После години научив дека тој бил поет и дека ми ја кажал вистината.
Не беше тоа толку одамна. Еднаш уловив врабец и посакав да го чувам некое време во кафез. Но таинствениот сосед ми рече дека се верува оти некои врапци се поети и дека нивното затворање носи несреќа. Од него научив и дека повеќето од поетите живеат во заборав, но дека никогаш не забораваат. Оти тоа било нивното проклетство: да памтат нешта што другите ги забораваат и од нив да создаваат заплеткани мрежи. А кога паднав во нивната мрежа, набрзо почнав да ја плетам својата и просторот над моето „превртено море“ ми стануваше претесен. Знам дека често се обидував да го проширувам и да го преместувам од едно место на друго и да ја прекројувам смислата на нештата и да му давам нова форма. Подоцна научив дека сѐ има смисла, но дека поетите неизбежно ја создаваат својата и дека тие никогаш не би можеле да бидат витези што клечат пред некаков крал, ниту пак илузионисти што чекорат по вода, туку обични луѓе што знаат различно да го толкуваат светот.
Не беше тоа толку одамна. Се сеќавам кога зајдисонцето распукуваше како презреана кајсија. Во дворот отсекогаш имавме кајсија и таа растеше најбрзо од сите други дрва и татко ми често ѝ ги кастреше гранките за да не излегуваат на улица. Кајсиите имаа совршен вкус и замислував дека истата сладост ја имаат брадавиците на мојата сосетка која скришум ја гледав додека се пресоблекуваше.
Се сеќавам и на врабецот што тогаш го пуштив. Одлета на запад и исчезна во огнениот нектар на зајдисонцето за да ја пречека ноќта. Можеби беше поет.
Никола Илијовски (1991) е поет, раскажувач и книжевен критичар. Автор е на книгите поезија: „Пламен на вечноста“ (2011), „Далечна илузија (2013), „Врати во времето“ (2015), CARPE DIEM — избрани песни (2014); и книгата раскази „Една друга сегашност“ (2018). Активно објавува во речиси сите домашни книжевни списанија. Добитник е на повеќе книжевни награди. Претседател е на Здружението за книжевен развој НОВ ВАВИЛОН, Битола. Член е на Друштвото на писателите на Македонија од 2014 година. Живее и работи како адвокат во Битола.
Нема коментара