abvedit books

Здружението за култура, литература и уметност „Галикул” има чест да извести дека поетесата Долорес Атанасова-Лори (Д.А. Лори) е овогодишна добитничка на наградата „Тодор Чаловски“ за 2019-2020 година во областа на поезијата, книжевната критика, есеистиката и креативните прозни форми.

Наградата се доделува во знак на почит и сеќавање кон ликот и делото на својот основоположнк и еден од најистакнатите современи македонски писатели Тодор Чаловски (1945 – 2015), како признание од областа на поезијата, книжевната критика, есеистиката и креативните прозни форми, за автор од Македонија. Наградата предвидува издавање на книга на наградениот автор во 2020 година, резидентен престој во Галичник и авторски хонорар за изданието. Здружението за култура, литература и уметност „Галикул” одлуката ја обзнани на 25-тата по ред традиционална „Галичка книжевна колонија” одржана во Галичник од 11-ти до 13-ти октомври, на која освен овогодишниот лауреат, учествуваа и поетите Јовица Ивановски, кој оствари резидентен престој во Галичник на покана на организаторите и Биљана Стојановска, минатогодишна добитничка на наградата.

– Ни претставува огромна чест и задоволство што наградата ја доделуваме на еден од најавтентичните современи македонски поетски гласови. Поезијата на Лори е бескомпромисно искрена, исткаена од животно искуство и неверојатна имагинација. Неизмерно сме горди што следната година ќе можеме да ја објавиме нејзината нова збирка која веруваме ќе разбуди посебен интерес кај македонската книжевна публика” – исктакна Данче Чаловска, главна и одговорна уредничка во „Галикул“.

Ќе се сретнеме ли?

Возам низ градот во ниедно време,
по мокри улици и празни семафори,
по улиците, сеништа од дневниот метеж,
на радио, „Сениште” од Архангел,
Под ова небо железно
никогаш нема да се сретнеме…
Сите ние неколкумина,
во оваа темна ноќ, одиме некаде;
и мачката која знае да оди по вода,
и згрбавениот старец
кој ги влече нозете
полни години и умор,
и јас, замислена зад воланот,
со цигара во рака
и глава полна мрачни стихови,
и моите вчера, денес и утре,
удобно оптегнати на задното седиште…
Понекогаш ноќите се премногу долги,
чиниш никогаш нема да се раздени,
да светне ден и да ме повлече,
да ме сардиса со обврски,
да подзаборавам дека тивко се губам,
дека се разминувам со себе,
со тебе, со другите.
Ќе се сретнеме ли?

Долорес Атанасова – Лори (Д.А. Лори) е родена во 1974 во Германија. Раното детство го поминува во Германија, а потоа се сели со семејството во Охрид, каде го поминува детството и средношколските денови. Во 1993 во Скопје запишува студии по англиски јазик и книжевност. Оттогаш живее во Скопје, каде работи како професор по англиски јазик. Песните на Д.А.Лори за првпат се објавени во Букбокс, по што следи соработка со издавачката куќа Блесок, за која, во 2014, ја издава својата прва збирка поезија насловена „Будење во трето лице еднина“. Во 2016, од печат излегува „Со ветрот под рака“, во издание на издавачката куќа Антолог. По пауза од три години, во 2019, излегува нејзината трета книга, „Небо во кафез”. Во меѓувреме, нејзини песни се објавувани во поетската збирка „100.000 поети за промена” и е-книгата „Поетискон”, како и на страната на Словокулт, онлајн магазин за уметност и литература, и Фиxпоетрy, германска платформа за литература на интернет. Поезијата на Д.А. Лори е исто така објавена во монографијата на Астални проекции, како и во најстарото македонско списание за литература, култура и уметност, „Современост”. Долорес Атанасова-Лори е добитничка на интернационалната награда на „Антево Слово”, која за првпат беше доделена во 2017 во склоп на италијанската поетска манифестација Ангело ла Векија. Нејзината поезија досега е преведена на германски, англиски, српски и на шпански јазик.

„Галичка книжевна колонија” е една од најстарите и најзначајни поетски манифестации во Македонија, која оваа година се одржува по 25ти пат. Таа има за цел да даде придонес во континуираното унапредување на современата македонска поезија и збогатувањето на македонската современа култура и, воедно, да ја промовира наградата „Тодор Чаловски“, востановена во сеќавање на истакнатиот македонски поет и писател Тодор Чаловски, основач на манифестацијата. Посебен белег на овгодинешната манифестацијата даде литературното читање пред куќата на најзначајниот македонски преродбеник Ѓорѓија Пулески на кое беа споделени стови од поканетите писатели. Посебен акцент беше ставен на стихови од првообјавената поетска книга на Чаловски „Ноќ во која те нема“, која оваа година одбележува 50 години од објавувањето. Незаборавно беше дружењето и разговодите со Дејан Дуковски, еден од нашите најзначајни драмски писатели и заложник за заживување на културата во Галичник. Колонијата и оваа година имаше поддршка од Месната заедница „Галичник” и Министерството за култура. Досегашни лауреати на наградата “Тодор Чаловски” се Марта Маркоска (2015/2016), Иван Антоновски (2016/2017) и Биљана Стојановска (2017/2018).

книги , Македонија

Долорес Атанасова – Лори е добитничка на наградата „Тодор Чаловски“

abvedit понедељак, 21. октобар 2019.

Да, зборуваме на чет, понекогаш и на телефон, но помеѓу секое видување поминуваат сè подолги и подолги периоди. Нарушувањето на колективниот ритам на одмарање значи прекин на меѓучовечките врски, а тоа атомизирање и изолирање е можен извор на тоталитаризам.

Пред помалку од еден век СССР се обидел да спроведе една од најчудните промени на календарот. Во напорите Сталин да ја претвори заостанатата земјоделска земја во индустриска, тој ја намалил неделата од седум на пет дена, при што саботата и денот недела биле избришани.

Наместо викендот, во 1929 бил воведен нов систем на одмарање. Владата ги поделила работниците на пет групи: секој ден четири петини од пролетаријатот ќе се појавел на своето работно место, додека последната петина одмарала. Секој работник добил обоено ливче - жолто, портокалово, црвено, лилаво или зелено - кое ја означувало неговата група. Овој распоред бил познат како непреривка, или „постојана работна недела“, бидејќи производството никогаш не запирало. Промената истовремено одела контра религиското значење на неделата, која сега била работна.

Според Е. Г. Ричардс, авторот на „Мапирање на времето“, социјално, непреривка била катастрофа. Луѓето немале време да се видат со пријатели, особено ако тие не биле во истата „боја“. Се случувало дури и маж и жена да не бидат во истата група, иако раководителите наводно внимавале тоа да биде така.

Не поминало многу, па дури и послушните работници почнале да се бунат. И властите не биле задоволни затоа што ова влијаело врз присуството на работниците на состаноци, што било важно за марксистичкото образование. Во 1931 Сталин објавил дека системот бил ставен во функција „избрзано“, што довело до „деперсонализиран трудов процес“. Таа година е додаден ден за колективен одмор. А седумдневната недела е обновена дури во 1940.

Експерименти како овие зборуваат лошо за таканаречениот „социјален инженеринг“. Па сепак, сè повеќе луѓе во светот живеат токму вака, без да ја разликуваат работната недела од викендите, а оние послободните дружејќи се само со оние од истата „боја“ - кои не се по цел ден на работа, и кои можат да одвојат време во скапоцените викенди.

За својата најнова книга, „На распоред“ (On the Clock, jули 2019), новинарката Емили Гунделсбергер се вработила во магацин на Амазон, во центар за поддршка на корисници и во МекДоналдс. Сите три компании подразбирале флексибилно работно време, според нивно толкување: „Може да се бара работење ноќе, за време на викенди или празници. Често се работи прекувремен број часови. Работните распореди се предмет на промена без претходно известување“ - пишувало во онлајн формуларите.

Но и работните недели на оние побогатите не се нешто подобри. За својата книга од 2012 „Спиејќи со мобилниот“, професорката од Харвард Лесли Перлоу спровела истражување со 1600 менаџери и професионалци. 92% од нив рекле дека работат повеќе од 50 часа неделно, а третина дека тоа го прават 65 часа или повеќе. Речиси сето будно време тие го посветуваат на своите кариери.

Атмосферата на заедничко одмарање ја нарушуваат и бројните трговски центри и супер-маркетите кои се отворени и во недела и на празници. Воншколски активности се организираат и за викендите. А тука се и незавршените работни обврски од неделата, кои „висат“ над главата и не даваат раат ни во тие малубројни часови кои се минуваат во неработа. Оттаму и движењето „опт аут“ (откажи), кое не се залага за повеќе слободно време, туку за целосно отфрлање на култот на бизнисот, одбивајќи ја идејата дека секоја минута треба да биде оптимизирана или сфатена како можност за заработка.

Помеѓу политичките филозофи веќе е клише ставот дека ако некој сака да создаде услови за тиранија, наједноставниот начин е да ги уништи интимните врски и локалната заедница. „Тоталитарните движења се масовни организации на атомизирани, изолирани индивидуи“, напиша Хана Аренд во „Потеклото на тоталитаризмот“ уште далечната 1951. Но за разлика од нацистичка Германија, нам не ни треба тајна полиција за да нè претвори во изолирани души. Се што треба е да не се буниме против галопирачкиот капитализам, кој ги гази нежните семиња на вниманието, близината и солидарноста помеѓу луѓето.
off.net.mk

книги , Best Sellers , books

„На распоред“ (On the Clock, jули 2019)-Емили Гунделсбергер

abvedit среда, 16. октобар 2019.

ЕДУКА МАК распишува КОНКУРС за необјавена книга за деца или сликовница во рамките на проектот „ДЕНОВИ НА МАКЕДОНСКАТА ЛИТЕРАТУРА ЗА ДЕЦА 2019“ којшто ќе се реализира во месец декември 2019

Конкурсот за доделување на наградата „ДЕНОВИ НА МАКЕДОНСКАТА ЛИТЕРАТУРА ЗА ДЕЦА“ се објавува за необјавена книга за деца – сликовница на македонски јазик која ќе биде отпечатена и промовирана за време на манифестацијата.
Конкурсот е отворен до 10 ноември, 2019.
Ракописите во пдф -формат се праќаат електронски на мејл адресата: stihuvalki@gmail.com
Авторот на избраната книга-сликовница ќе добие плакета која ќе му биде доделена на свечен начин.

книги , Македонија

Конкурс за манифестацијата „Денови на македонската литература за деца 2019“

abvedit уторак, 15. октобар 2019.

Пред точно едно столетие, во Охрид, роден е Димитар Митрев, еден од основоположниците на македонската книжевна критика и теорија, маркантна фигура во историјата на македонската книжевност и култура. Белегот кој тој го има оставено денес беше претставен пред гостите во Друштвото на Писатели на Македонија.

Според директорката, во творештвото на Митрев постојат многу идеи кои можат да послужат како светилници во ова денешно време, но во фокусот се идеите за зачувувањето на нашиот културен идентитет и стремежот кон повисоки стандарди во културата:

„Трагата и темелите кои Митрев ги остави се цврсти и постојани, и бараат ентузијасти кои ќе бидат подготвени да се саможртвуваат на начин на кои Митрев тоа го правеше за македонската култура, книжевност и историја.“ – изјави професорката Јелена Лужина.

За животот на основоположникот на македонската современа книжевна критика денес во ДПМ на книжевната средба говореше и неговата ќерка, проф Илинка Митрева, сеќавајќи се на пораките кои тој и ги оставил во наследство.

Димитар Митрев беше еден од основачите на Друштвото на писатели на Македонија во 1947 година и во неколку наврати негов претседател, професор, декан на Филозофскиот факултет и ректор на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје и член на МАНУ од нејзиното основање во 1967 година. Почина 24 февруари 1976 година во Охрид.

книги , Македонија

Димитар Митрев-столетие од раѓањето

abvedit понедељак, 14. октобар 2019.

A loyal animal companion, treks through gorgeous but forbidding wilderness, glimpses of larger historical events through personal and regional experiences: These components appear in many works of fiction intended to entertain and educate young people. They also emerge in Kim Michele Richardson's The Book Woman of Troublesome Creek, a novel set in the 1930s that is perfect for adults who grew up with the adventure and whimsy of books by Lucy Maud Montgomery and Laura Ingalls Wilder.

Cussy Mary Carter, known alternately as Bluet and Book Woman, is a blue-skinned Kentuckian of French descent—based on the Blue Fugates of Kentucky, a genetic ancestral line of people suffering from a rare blood disorder called methemoglobinemia that caused their skin to appear bluish-purple. She spends her days working as a Pack Horse librarian, toting books to the rural people of Troublesome Creek and surrounding areas amidst extreme poverty. Her job and way of life are threatened when her father, a struggling coal miner, marries her off to an abusive older man. However, a stroke of poetic justice soon enables Cussy to return to work with her newly adopted mule Junia, a fierce beast who will protect her mistress at all costs.

Despite the harsh and dangerous nature of Cussy's life and work, Richardson manages to infuse The Book Woman of Troublesome Creek with a sense of wonder. The characters along Cussy's route, each with their distinct dispositions and back stories, add to the novel's playful, picaresque feel. We journey with the protagonist as she visits children in a schoolhouse, an old woman with poor eyesight who depends on the Pack Horse librarian for regular Bible-reading sessions, a man sick from a gunshot wound and eligible bachelor Jackson Lovett—who we can guess from his first encounter with Cussy (or from his name alone) may be destined for a romantic future with our Book Woman.

As a Blue, Cussy experiences discrimination, which is informed by the anti-black racism of the time. The white townspeople and sheriff expect her to abide by the same segregation regulations as Black people in Troublesome, and many are afraid to touch her, fearing a contagion or some unknown consequence. She finds herself in a personal and moral dilemma when the local doctor assures her that he can "cure" her blueness.

Cussy's struggle with her appearance is believable, but the book never fully acknowledges the complexity of her relationship with historical racism. As a person of European ancestry rejected by a white community, she shares experiences with people of other races, but in a complicated and incomplete way. She privately sees herself as objectively worse off than her friend Queenie, a Black woman and fellow Pack Horse librarian, despite there being no evidence that the two have ever compared thoughts on the matter. It makes sense that Cussy would feel this way, having grown up as the only one of her kind in an isolated location and therefore having a limited perspective on race relations. It also seems possible that Queenie, who appears to keep a polite distance from Cussy while also showing genuine affection for her, might view Cussy as a fellow oppressed minority and yet, simultaneously, as a white woman. It would be interesting to explore this angle—however, Cussy's (understandably) simplistic thinking is never upset by a moment of conflict with Queenie or any other character. Even one short, strained exchange might have made for a less reductive presentation of systemic racism, and a more nuanced take on Cussy's feelings about her own identity.

At times, Richardson's novel also feels a bit shallow in the romance department, but this isn't necessarily a problem. Cussy isn't a particularly romantic individual after all, and frankly, she doesn't have time to undergo a fancy, languorous courtship. It's actually amusing to see her lingering interest in Jackson relegated to the background for much of the book as she crashes through the woods with bigger concerns on her mind, bringing deliveries to her patrons; spontaneously tending to the sick and hungry; and negotiating encounters with dangerous men, death-defying mountain paths and, at one point, a rattlesnake.

The Book Woman of Troublesome Creek puts its own offbeat spin not just on classic romance but also crime, action and adventure, suspense and, of course, historical fiction—all with a flawed but sympathetic lead at its center. In addition to spotlighting a fascinating phenomenon in book history, it is itself a book lover's book, a celebration of stories and genres, an exercise in reading nostalgia. It may just take you back to hushed afternoons in the school library, nights hiding with a flashlight and paperback under the covers, those magical days of discovering reading for pleasure.

Reviewed by Elisabeth Cook

книги

A heartfelt salute to the Pack Horse librarians of Depression-era Kentucky and to the act of reading itself, this eclectic novel is about and for book lovers.

abvedit

Нашата сограѓанка Андриана Ристеска беше единствениот претставник од Прилеп на првиот Меѓународен ромски фестивал на поезијата во Белград кој се одржа во периодот од 27.09.2019-29.09.2019 г.

На свеченото претставување кое се одржа во Клубот на народни пратеници на Дедиње, таа се закити со медал издаден од Министерството за култура и информирање при Владата на Република Србија, доби високо признание од Здружението на ромски писатели Београд и Канцеларијата за човечки и малцински права при Владата на Република Србија, како и награда Диплома за една од своите песни од Литературниот клуб Душан Матиќ од Ќуприја.

На овој фестивал беше промовирана Антологијата „ Таму каде што Сава го љуби Дунав “ во која три нејзини песни беа преведени на српски и на ромски јазик.

На фестивалот учествуваа 16 поети од Македонија кои во најдобро светло го претставија современото македонско поетско творештво.

книги , Македонија

Поетесата од Прилеп се врати со три награди од Белград, меѓу нив и награда од Владата на Република Србија

abvedit недеља, 6. октобар 2019.

Здружение за книжевен развој Нов Вавилон

Расказот е објавен во книгата „Една друга сегашност“ (2018)

Не беше тоа толку одамна. Се сеќавам дека рано наутро силно блескаше и беше обоено жолтеникаво со бело, како јајцата на око што често ми ги приготвуваше мајка ми за доручек, додека пак синилото во кое се пржеше скршеното јајце, татко ми рече дека се вика Небо, но јас го завикав море. Понекогаш во него гледав електрични змии што се спуштаа скоро до земјата и брзо се враќаа во неговата длабочина, како некој од горе со нешто да ги повлекуваше. Ги ловев со поглед и се чудев на нивниот продорен крик кога заминуваа. Од мајка ми слушнав дека змиите се викаат секавици, а баба ми рече дека тогаш се карал господ. Моето „море“ беше превртено наопаку и неговата длабочина се мереше во висина, но тоа воопшто не ми сметаше.

„Сигурно од таму започнува светот“, му реков на татко ми додека сонцето го освојуваше моето „превртено море“. „Мора овој свет да е многу малечок штом наутро можам да гледам од каде почнува, а навечер од каде завршува“. Подоцна научив дека светот е мал ако сакаш да побегнеш, а голем ако сакаш да го промениш.

Не беше тоа толку одамна. Иако времето имаше свој почеток тоа никогаш не старееше и се воздржував да размислувам за него, верувајќи дека никогаш нема да остарам. Откако навечер мајка ми ќе ја раскажеше истата приказна, ќе ги затворев очите и почнував да правам нешта што не можев да ги правам преку денот. Можев долго да летам во просторот, поблиску до моето „превртено небо“ и да ги бројам ѕвездите. Кога го прашав татко ми колку ѕвезди има таму, тој ми рече: „Многу“, но сепак се обидував да ги пребројам и секое наредно пребројување беа сѐ повеќе и повеќе и навистина беа многу. Гледав нешта на кои се смеев, нешта од кои се плашев и бев на места каде што никогаш порано не сум бил. Мајка ми рече дека тоа се само соништа. Подоцна научив дека сонувањето е многу послатко од стварноста и дека може да се сонува и со отворени очи.

Не беше тоа толку одамна. Се сеќавам дека во топлите летни ноќи ми беше дозволено да седам на тревата и да играм со мравките. Им правев куќи од паднати ливчиња и пред нив ставав полжави за да им бидат чувари. Но, куќите брзо се растураа и мравките се разбегуваа наваму натаму, додека полжавите заминуваа последни. Често ја играв истата игра и таа никогаш не траеше долго, дури еднаш пробав подолго да ги задржам на истото место, но сѐ имаше свое време. А потоа легнував на тревата како изморен градител и свртен кон моето „превртено море“ се обидував да составам сложувалка од зборови што ќе завршуваат на истите букви. Кога заодив на школо научив дека тоа се вика рима, но дека римуваните зборови не прават песна, туку идејата помеѓу нив и дека поезијата е налик на вајарството. Немав видено како изгледа вајар и фантазирав што прават вајарите додека ги учев првите букви и се прашував дали можат да го создадат сето она што ќе го замислат. Кога научив да читам и во букварот ги прочитав првите песни, ме прашуваа што сакале да речат луѓето што ги напишале тие песни, за кои наставничката рече дека се поети. Но прашања имаше премногу, а одговори премалку. Подоцна научив дека е помудро да се прашува отколку да се даваат одговори.

„Дали се тоа некаков вид на витези“, го прашав татко ми кога еднаш ме земаше од на школо, а тој рече дека некои луѓе се раѓаат како поети, а некои подоцна стануваат тоа. Но, во многуте ноќи оттогаш почнав поетите да ги замислував облечени во бела наметка со долг меч во раката. Нивниот глас беше длабок и продорен и верував дека може да се слуша надалеку. Подоцна научив дека зборот на поетот е неговиот глас и дека тој може да биде посилен и од радиобрановите.

Не беше тоа толку одамна. Сакав да видам како точно изгледа еден поет. Се прашував дали тој е некаков волшебник кој знае како да го држи огнот, а да не се изгори или пак тој е вешт илузионист кој умее да се движи по вода, а да не потони. Подоцна научив дека тоа се луѓе како и сите други, само што подолго можат да издржат да сонуваат со отворени очи. Еднаш татко рече дека во вените на поетите не тече крв туку црвено вино. Бидејќи дотогаш немав вкусено вино го прашав нашиот таинствен сосед со чуден карактер, од што се прави тоа, а тој ми рече: „од овошјето на боговите“. После години научив дека тој бил поет и дека ми ја кажал вистината.

Не беше тоа толку одамна. Еднаш уловив врабец и посакав да го чувам некое време во кафез. Но таинствениот сосед ми рече дека се верува оти некои врапци се поети и дека нивното затворање носи несреќа. Од него научив и дека повеќето од поетите живеат во заборав, но дека никогаш не забораваат. Оти тоа било нивното проклетство: да памтат нешта што другите ги забораваат и од нив да создаваат заплеткани мрежи. А кога паднав во нивната мрежа, набрзо почнав да ја плетам својата и просторот над моето „превртено море“ ми стануваше претесен. Знам дека често се обидував да го проширувам и да го преместувам од едно место на друго и да ја прекројувам смислата на нештата и да му давам нова форма. Подоцна научив дека сѐ има смисла, но дека поетите неизбежно ја создаваат својата и дека тие никогаш не би можеле да бидат витези што клечат пред некаков крал, ниту пак илузионисти што чекорат по вода, туку обични луѓе што знаат различно да го толкуваат светот.

Не беше тоа толку одамна. Се сеќавам кога зајдисонцето распукуваше како презреана кајсија. Во дворот отсекогаш имавме кајсија и таа растеше најбрзо од сите други дрва и татко ми често ѝ ги кастреше гранките за да не излегуваат на улица. Кајсиите имаа совршен вкус и замислував дека истата сладост ја имаат брадавиците на мојата сосетка која скришум ја гледав додека се пресоблекуваше.

Се сеќавам и на врабецот што тогаш го пуштив. Одлета на запад и исчезна во огнениот нектар на зајдисонцето за да ја пречека ноќта. Можеби беше поет.

Никола Илијовски (1991) е поет, раскажувач и книжевен критичар. Автор е на книгите поезија: „Пламен на вечноста“ (2011), „Далечна илузија (2013), „Врати во времето“ (2015), CARPE DIEM — избрани песни (2014); и книгата раскази „Една друга сегашност“ (2018). Активно објавува во речиси сите домашни книжевни списанија. Добитник е на повеќе книжевни награди. Претседател е на Здружението за книжевен развој НОВ ВАВИЛОН, Битола. Член е на Друштвото на писателите на Македонија од 2014 година. Живее и работи како адвокат во Битола.

книги , Македонија

Никола Илијовски — КАКО СТАНАВ ПОЕТ (расказ)

abvedit

Пријавите се на: Постови ( Atom )